Özbekistan’da yapılan cumhurbaşkanı erken seçiminin kesin olmayan ilk sonuçlarına göre, Liberal Demokrat Partiden yeniden aday gösterilen Şevket Mirziyoyev oyların yüzde 87,05’ini alarak, 7 yıllığına yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Özbekistan’da 30 Nisan’da yapılan referandumda anayasa değişikliğinin kabul edilmesinin ardından dün cumhurbaşkanı erken seçimleri düzenlendi.
Seçimde parlamentonun alt kanadı Yasama Meclisinde temsil edilen 5 siyasi partinin aday gösterdiği dört isim yarıştı.
Merkezi Seçim Komisyonu Başkanı Zayniddin Nizamhocayev, basın toplantısında, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in demokrasi kurallarına, ulusal yasalar ve uluslararası hukuk normlarına uygun olarak dün yapılan seçimlerde seçmenlerin yüzde 87,05’inin oyunu alarak yeniden cumhurbaşkanı seçildiğini duyurdu.
Nizamhocayev, “Ülkedeki seçim yasasına göre, kullanılan oyların yarısından fazlasını alan aday, cumhurbaşkanı olarak seçilmiş sayılacaktır. Buna göre, Liberal Demokrat Partiden aday gösterilen Şevket Mirziyoyev, seçmenlerin yüzde 87,05 oyunu alarak galip oldu ve Özbekistan Cumhurbaşkanı olarak seçildi.” ifadesini kullandı.
Oy sayımının sona erdiğini belirten Nizamhocayev, buna göre ülke genelinde toplam 15 milyon 651 bin 405 seçmenin oy kullandığını, bu sayının toplam kayıtlı seçmen sayısının yüzde 79,88’ine denk geldiğini dile getirdi.
Nizamhocayev, seçimlerde Halk Demokrat Partisi adayı Uluğbek İnoyatov’un yüzde 4,02, Özbekistan Ekoloji Partisi adayı Abduşukur Hamzayev’in yüzde 3,74 ve Adalet Sosyal Demokrat Partisi adayı Roba Mahmudova’nın ise yüzde 4,43 oy aldığını ifade etti.
Nizamhocayev, şimdiye kadar seçimde usulsüzlük yapıldığına dair herhangi bir şikayetin bildirilmediğini sözlerine ekledi.
Özbekistan, dün yapılan seçimlerde yeni cumhurbaşkanını belirlemek için sandık başına gitti.
36 milyona yakın nüfusa sahip Özbekistan’da, yaklaşık 20 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için ülke genelinde 10 bin 784 sandık kurulurken, yurt dışındaki Özbek vatandaşları da aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 39 ülkede kurulan 55 sandıkta oylarını kullandı.
Özbekistan yasalarına göre seçimde Özbekçeyi iyi bilen, 35 yaşını dolduran, son 10 yılda ülkede sürekli yaşayan ve sadece siyasi partiler tarafından aday gösterilen Özbek vatandaşları cumhurbaşkanı adayı olabiliyor.
2021 seçimlerinde yüzde 80,1 oy alan Mirziyoyev iki kez cumhurbaşkanı seçilmişti.
Liderler, yeniden cumhurbaşkanı seçilen Mirziyoyev’i tebrik etti
Özbekistan Cumhurbaşkanlığı Basın Ofisinden yapılan açıklamaya göre, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan’daki cumhurbaşkanı seçimini kazanan Mirziyoyev’i telefonla arayarak tebrik etti.
Erdoğan, Mirziyoyev’e görevinde başarılar diledi ve seçimlere yüksek katılım oranının ülke halkının Özbekistan’da devam eden reformlara geniş bir desteğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.
Telefon görüşmesinde son yıllarda Özbekistan ile Türkiye arasındaki geniş kapsamlı stratejik ortaklığın giderek derinleştiğinden duyduğu memnuniyeti dile getiren iki cumhurbaşkanı, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin yapılacak toplantısına hazırlık meselelerini de görüştü.
Görüşmede, faal karşılıklı diyaloğun sürdürülmesi, karşılıklı ticaretin arttırılması ve yatırım projelerinin hayata geçirilmesinin önemi vurgulandı.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin de seçimleri kazanan Mirziyoyev’i telefonla arayarak cumhurbaşkanı seçiminde elde ettiği zaferden dolayı kutladı.
Putin, seçimlerdeki zaferin Mirziyoyev’in yüksek siyasi itibarını teyit ettiğini ve ülkenin dinamik kalkınmasını, uluslararası konumunu güçlendirmeyi ve vatandaşların hak ve çıkarlarını korumayı amaçlayan büyük reformlar sürecine halkın geniş desteğini gösterdiğini kaydetti.
Liderler, karşılıklı yarar sağlayan ticari ve ekonomik işbirliğini genişletme, karşılıklı ticaretin daha da geliştirme ve sanayi alanındaki işbirliğini teşvik etmenin önemine dikkat çekti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de telefonla aradığı Mirziyoyev’i, seçimlerdeki zaferinden dolayı kutlayarak, dost Özbek halkına barış, esenlik ve refah diledi.
Telefon görüşmesinde çok yönlü ilişkilerin daha da genişletilmesi ve ortak projelerin teşvik edilmesi konularını ele alan iki cumhurbaşkanı, ayrıca iki ülke hükümetleri düzeyinde ekonomi alanındaki işbirliğinin kapsamlı geliştirilmesinin önemine dikkat çekildi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ve Türkmenistan Halk Maslahatı Başkanı Gurbangulı Berdimuhammedov ile Kazakistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev de telefonda aradıkları Mirziyoyev’i cumhurbaşkanı seçilmesinden dolayı kutladı.
Gözlemciler seçimi “açık ve şeffaf” olarak değerlendirdi
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreter Yardımcısı Sadi Jafarov başkanlığındaki TDT seçim gözlem misyonu, seçim değerlendirmesi için başkent Taşkent’te bir basın toplantısı düzenledi.
Jafarov, seçim günü Taşkent’teki 21 seçim sandığında oy verme işlemini gözlemlediklerini ve seçim mevzuatının herhangi bir ihlaline rastlamadıklarını kaydetti.
Seçimin önemli bir usulsüzlük olmaksızın profesyonelce organize edildiğini ve yürütüldüğünü vurgulayan Jafarov, oy kullanma sürecinin şeffaflığının sağlandığını belirtti.
Jafarov, gözlem misyonunun seçim sürecinde herhangi bir müdahale vakasını gözlemlemediğini aktardı.
Seçim sırasında siyasi grupların baskısını tespit etmediğini aktaran Jafarov, oy verme ve sayma sürecini takip ettiklerini ve bu süreçlerin mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiğini vurguladı.
Jafarov, “TDT Seçim Gözlem Misyonu, Özbekistan’da cumhurbaşkanı erken seçiminin ulusal mevzuata ve uluslararası kabul görmüş seçim standartlarına uygun açık ve şeffaf olarak gerçekleştirildiğini teyit etmektedir. Kardeş Özbekistan vatandaşlarını başarılı seçimler için tebrik ediyor ve seçim sonuçlarının ülkedeki istikrar ve refahın daha da güçlendirilmesine ve Türk Dünyasında kardeşlik ilişkilerinin derinleşmesine katkıda bulunmasını umduğunu yineliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Seçim, sakin bir ortamda geçti”
TBMM Amasya Milletvekili Haluk İpek başkanlığındaki Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) Seçim Gözlem Misyonu da seçime ilişin değerlendirmelerde bulundu.
İpek, TÜRKPA gözlemcilerinin seçim gününde Taşkent’teki birçok sandığı ziyaret ettiğini ve oy verme işlemini, sandıkların açılmasından oyların sayılmasına kadar tüm aşamalara izlediğini, sandık görevlileri, yerel gözlemciler ve seçmenlerle görüştüğünü kaydederek, “Seçim, sakin bir ortamda geçmiş ve genel olarak oy verme süreci olumlu olarak değerlendirilmiştir.” ifadesini kullandı.
Engelli vatandaşların seçimlere engelsiz ve bağımsız erişiminin sağlanması konusunda alınan tedbirleri olumlu olarak değerlendiren İpek, ayrıca çok sayıda ülke ve uluslararası kuruluşlardan 797 uluslararası gözlemcinin cumhurbaşkanı seçimleri için akredite edilmesini takdirle karşıladıklarını vurguladı.
İpek, “Misyon, Özbekistan’da 9 Temmuz 2023 tarihinde yapılan cumhurbaşkanı seçiminin ulusal mevzuat ve uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varmıştır.” diye konuştu.
Konuşmasında İpek, Mirziyoyev’i seçimlerdeki başarısından dolayı tebrik ederken, seçim sonuçlarının Özbekistan halkı, devleti ve Türk devletlerine hayırlı olmasını diledi.
