Uluslararası çevre kuruluşları Orta asya ülkeleri için hayat kaynağı olan nehir havzasının kuruma riskine dikkat çekerken, Tacikistan ise 10 milyon kişinin temiz enerjiye ulaşacağını ifade ediyor.
2 bin 540 km uzunluğu ile Orta Asya’nın en büyük akarsularından biri olan Ceyhun nehri Pakistan, Tacikistan, Afganistan, Özbekistan ve Türkmenistan’dan geçerek Aral gölüne dökülüyor.
Nehrin kollarından Tacikistan’daki Vahş ırmağı üzerinde inşaatı devam eden 335 metre yükseklikteki Rogun Barajı çevre kuruluşları ve bölge ülkelerinde endişe yaratıyor.
Sınır Tanımayan Nehirler Çevre Kuruluşu tarafından yapılan analizde barajın Ceyhun nehri ekosistemine büyük zarar verebileceğine dikkat çekiliyor.
Nehrin akış rejimindeki azalma ile birlikte aşağı havzada Afganistan, Özbekistan ve Türkmenistan’daki yaklaşık 7 milyon insanın yaşadığı nehirler boyunca uzanan tarım ve balıkçılık alanlarının kritik biçimde etkileneceği ve bölgenin istikrarının zarar göreceği ifade ediliyor.
Barajın tutacağı 13,3 trilyon metreküp su, bir yandan UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Tigrovaya Balka Doğa Koruma Alanında flora, fauna ve diğer canlı yaşam için tehdit oluştururken diğer yandan Aral gölünün tamamen kurumasının riskini artırıyor.
Tacikistan ise yapılacak baraj ile birlikte 10 milyon kişinin elektriğe erişiminin iyileştirileceği ve komşu ülkelere temiz enerji ihracatının gerçekleştirileceğini ifade ediyor.
Bir yanda çevresel riskler diğer yanda Tacikistan’ın artan enerji ihtiyacı bölgeyi gelecekte yeni sorunların bekleyebileceğinin habercisi kabul ediliyor.
