Avrasya Ekonomik İlişkiler Derneği (EkoAvrasya), Erzurum Ticaret Borsası (ETB), ve Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) tarafından ortaklaşa düzenlenen ’’Türkiye – Kazakistan Ekonomik İlişkileri ve İkili İşbirliği İmkanları’’ konulu toplantı Erzurum’da gerçekleştirildi.
Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Saparbekuly, toplantıda yaptığı konuşmada, Kazakistan ve Türkiye’nin 200 milyonluk Türk dünyasının en önemli kardeş cumhuriyetleri olduğunu söyledi.
Kardeşliği daha da güçlendirmek gerektiğini ifade eden Saparbekuly, şöyle konuştu: “Günümüzde Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacmi sadece 2 milyar dolar. Oysa bizim Çin ve Rusya ile olan ticaretimiz 30 milyar doları geçmekte. Kazakistan’ın Türk dünyaları ile olan dış ticaret hacmi toplam Türk dünyasındaki cumhuriyetleri beraber aldığınızda yüzde 7’yi bile geçmez. Aynı şey Türkiye için de söylenebilir. Bu bizim için büyük bir imtihandır. Bu bizim çalışmamız gereken bir projedir.”
Saparbekuly, Kazakistan’ın en zor zamanlarında Türk iş adamlarının gelip yatırım yaparak ticaretin, hizmet ve finans sektörünün gelişmesine katkı sağladığını anlatarak, şöyle devam etti: “Türkiye’nin Kazakistan’a yaptığı yatırım 2 milyar doları geçti. Aynı şekilde bizim Türkiye’ye yaptığımız yatırım 1 milyar doları geçti. Türkiye’nin, Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yıl dönümünde mutlaka gelişmiş 10 ülke arasında olacağına inanıyoruz. Kendi açımızdan da 2030’a kadar dünyanın ilk 30 ülkesi arasında olma hedefimiz vardır. Kazakistan, bağımsızlığından beri siyasi ve ekonomik açıdan istikrarlı bir şekilde gelişen bir ülkedir. Dış politikamızda komşularımızla sınır problemlerini çözdük. Komşularımızla ilişkilerimiz mükemmel seviyededir.”
Dünyada köprü niteliğinde bir coğrafyada yaşıyoruz.
Erzurum Valisi Okay Memiş de Kazakistan’ın Türkiye ile sadece dost değil, kardeş ülke olduğunu vurguladı.
Kazakistan’la güçlerin birleştirilmesi gerektiğini belirten Memiş, “Yaşadığımız coğrafyada karşılaştığımız sorunlarla mücadele ederken bu kardeşlik bağından daha fazla faydalanmak zorundayız. Çünkü bu tür bağlar ticarette ve karşılıklı ekonomik ilişkilerde ciddi anlamda güven oluşturuyor” dedi.
Memiş, ülkenin en önemli avantajının insan kaynağı olduğunu ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Her zaman doğal kaynağın olması yeterli olmuyor. Müslüman ülkelerde ve Arap coğrafyasında 50 metreden su kuyusu için sondaj vuruluyor ve petrol çıkıyor. Ancak bu petrolü işleyecek teknolojisi ve insan kaynağı olmadığı için maalesef emperyalist güçlerin insafına kalıyor ülkeler. Onun için bizim ülkemizin en önemli kaynağı yetişmiş insan kaynağı. Türkiye çok stratejik bir ülke. Napolyon ‘Dünya tek bir ülke olsaydı başkenti İstanbul olurdu’ diyor. Dünyada köprü niteliğinde bir coğrafyada yaşıyoruz. Bulunduğumuz coğrafya, biraz da bu stratejinin verdiği avantajlarla başımız beladan kurtulmuyor. Savaşlar özellikle doğrudan ülkelerin askeri birlikleri veya taşeron dediğimiz terör örgütleriyle değil ekonomik olarak da yapılıyor. Son zamanlarda yaşadığımız bu ekonomik kökü dışarıda olan baskıya karşı da bu dostluklar, kardeş ülke olma buralarda daha çok devreye giriyor. Krizi fırsata çevirebiliriz.”
Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen de şunları kaydetti: “Erzurum kış turizmine açık bir şehir. Aynı zamanda burası yüksek irtifalı bir kamp merkezi. Birçok takım kamp yapacak yer arıyor. Biz birbirimize yakın olursak inanıyorum ki bu da ilişkimizi geliştirir. Hayvancılık konusunda gerek ülkemizin et ihtiyacı konusunda gerekse de birbirimizden fikir alışverişi yaparak hayvanları değerlendirme konusunda çalışmalar yapılabilir. Organik tarım konusunda da iş birliği yapılabilir. Yer altı bakımından biz de çok zengin bir şehiriz. Kazakistan’da bize uygun bir şehirle kardeş şehir olmayı da düşüncemize koyduk. İnşallah bunun kararını alarak devreye sokacağız.”
Türk Yatırımcılar Kazakistan Fırsatlarını değerlendirmelidir
Orta Asya’nın en dinamik ve gelişime açık toplumu olarak Kazakistan’ı gördüğünü ifade eden EkoAvrasya Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, ’’Türkiye ile Kazakistan arasında kurulan ve hızla gelişen çok yönlü ortak hedef politikaları her türlü takdirin üzerinde düşünülmektedir. Orta Asya’nın en hızlı gelişen ülkelerinden biri olan Kazakistan, özellikle enerji rezerv kapasitesi ve büyük yatırım ve işletme ortaklıkları ile dünyanın yeni enerji merkez gücü olarak çok hızlı büyümektedir. Türk yatırımcılarının kardeş ülke Kazakistan’da yatırım avantajlarını değerlendirilmesini öneriyorum’’ dedi.
Konuşmaların ardından Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Saparbekuly, Kazakistan hakkında bilgi verdi.
