Türkmenistan Ankara Büyükelçiliği, EkoAvrasya Vakfı ve Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği tarafından düzenlenen “Bağımsızlığının 32. Yılında Türkmenistan” isimli panel, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Millet Kütüphanesi’nde gerçekleşti. Panelde, Türkmenistan’ın bağımsızlığından Türkiye ile ilişkilerine kadar birçok konuda sunum yapıldı.
Panele; EkoAvrasya Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, Mamak Belediye Başkanı ve TDMM Birliği Genel Başkanı Murat Köse, Türkmenistan Ankara Büyükelçisi Mekan İşanguliyev, Kazakistan Ankara Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev, Kırgızistan Ankara Büyükelçisi Ruslan Kazakbayev, TBMM Erzurum Milletvekili ve MHP Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Kamil Aydın, TBMM Amasya Milletvekili ve TÜRKPA Türk Grubu Başkanı Haluk İpek, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Dr. Serdar Çam katılım sağladı.
Panelin konuşmacıları arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Toğrul İsmayıl, Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Soner Sağlam, Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfikar Bayraktar, TDMMB Genel Sekreteri Dr. İlyas Demirci ve Türkiye-Türkmenistan Dostluk Derneği Onursal Başkanı Selahattin Baysal bulundu.
“Bağımsızlığının 32. Yılında Türkmenistan” başlıklı panelin oturum başkanlığını ise İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi ve EkoAvrasya Vakfı Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Osman Can Ünver yürüttü.
EkoAvrasya Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, Türkiye ile Türkmenistan Arasındaki Kardeşlik Bağına Dikkat Çekti
EkoAvrasya Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Eren de panelde Türkmenistan’ın mevcut ekonomik, sosyal ve siyasi potansiyelinin ve Türkiye ile Türkmenistan ilişkilerinin ele alınacağını ifade ederek, Türkmenistan’ın bölgesel ve küresel enerji alanında dünyadaki en etkili ülkelerinden biri olduğunu belirtti.
Dış politika, ticaret, ekonomi, kültür ve eğitim alanlarında Türkiye ile Türkmenistan arasındaki işbirliğinin olumlu ilerlediği değerlendirmesini yapan Eren, bunun daha yüksek seviyelere çıkmasını umduğunu dile getirdi.
Mamak Belediye Başkanı ve TDMMB Genel Başkanı Murat Köse: Bu Başarılar Türkmenistan’ın Vatansever Halkının Birlik ve Başarısıyla Yaşanmıştır
Mamak Belediye Başkanı ve TDMM Birliği Genel Başkanı Murat Köse, Türkmenistan’ın bağımsızlığın 32. yılı münasebetiyle düzenlenen panelde, “Türkmenistan’ın bağımsızlığını coşkuyla kutluyoruz” dedi.
Türkmenistan’ın bağımsızlık sürecinde Türkmen halkının rolüne değinen Köse, “Bu başarılar Türkmenistan’ın vatansever halkının birlik ve başarısıyla yaşanmıştır” ifadelerini kullandı. Türkmen halkının bağımsızlık hususunda üzerine düşen sorumluluklara değinen Murat Köse, “Türkmenistan halkı değerlerini koruma ve geliştirme konusunda kararlılığını sürdürmektedir” değerlendirmesini yaptı.
Kırım Tatarı büyük fikir adamı İsmail Bey Gaspıralı’nın “Dilde, fikirde, işte birlik” şiarının her alana taşınması gerektiğini dile getiren Köse, “Türk dünyasında dilde, fikirde, işte birlik mantığını, şehircilik, mimarlık alanında da gerçekleştirmek için çalışmalar yapıyoruz” açıklamasını yaptı.
Türk dünyasının her açıdan koordineli çalışması gerektiğine işaret eden Başkan Köse, “Bugün Türk dünyasının birliğini güçlendirmek hepimizin borcudur. Birlikte çalışarak, bölgesel sorunlara daha iyi çözüm üretme potansiyelimizi artıracağımızı düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Konuşmasının sonunda Türk dünyasının potansiyeline dikkat çeken Köse, “Türk dünyası birlikte hareket ettiğinde daha büyük başarılara ulaşacağından eminim” dedi.
Türkmenistan Ankara Büyükelçisi Mekan Ishanguliyev: Türkmenistan’ın Türkiye ile ilişkileri içerik bakımından üst düzeye çıkmıştır.
Türkmenistan’ın Ankara Büyükelçisi Mekan Ishanguliyev, “Türkmen halkının 32 yıllık bağımsızlığı boyunca kazandığı zaferler, elde ettiği büyük başarılar, sevgili Türkmen halkının vatanseverliği, birliği, terbiyesi, dürüstlüğü ve çalışkanlığıyla ayrılmaz şekilde bağlantılıdır.” değerlendirmesinde bulunarak, bağımsızlığı boyunca Türkmenistan’ın siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda büyük ilerleme kaydettiğinin altını çizdi.
Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülkenin Türkiye olduğuna işaret eden Ishanguliyev, ülkesinin Türkiye ile iç ve dış politikada işbirliğini geliştirmeye önem verdiğini ve ilişkilerin güçlenerek içerik bakımından üst düzeye çıktığını kaydetti.
Ishanguliyev, iki ülke arasında akaryakıt, enerji, tekstil ve sanayi alanlarındaki işbirliklerinin dinamik şekilde geliştiğine işaret ederek, Türk inşaat şirketlerinin katılımıyla çok sayıda sanayi tesisi, kara yolları ve havalimanının hizmete açıldığını belirtti.
Bölge ülkeler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesinin Türkmenistan’ın dış politikasının ana hedeflerinden biri olduğunu vurgulayan Ishanguliyev, ülkesinin Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere çok taraflı uluslararası örgütlerde ilişkilerini geliştirdiğini söyledi.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Kamil Aydın: Biz Büyük, Soylu, Geçmişi Şan ve Şerefle Dolu Dallardan Oluşan Bir Ağacız
TBMM Erzurum Milletvekili ve MHP Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Kamil Aydın, gerçekleştirdiği konuşmada, Türk dünyası için “Biz büyük, soylu ve geçmişi şan, şerefle dolu dallardan oluşan bir ağacız” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Kamil Aydın, “Bu şanlı maziyi geleceğe taşımak için bize düşen görevler var. Köklü ailenin geleneğine sahip olmak bize önemli bir sorumluluk yükler” dedi. Uzun süren çabaların sonunda meyvesini verdiğini ifade eden Aydın, “Fikirlerimiz ete kemiğe bürünmüştür. Bunun en büyük temsili de Türk Devletleri Teşkilatıdır” açıklamasını yaptı.
Bugünkü uluslararası düzende, çatışma alanlarının olduğu bölgelere dikkat çeken Aydın, “Hem işbirliği hem mücadele alanı olan yerler, Türk devletlerinin olduğu bölgelerdir” dedi.
Prof. Dr. Toğrul İsmayıl: Türkmenistan Dış Politikasının Temel Felsefesi Daimi Tarafsızlıktır
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Toğrul İsmayıl, Türkmenistan’ın dış politikasına ilişkin gelişmeleri anlattı. İsmayıl konuşmasına başlarken, “Birliğimiz ve dostluğumuz sarsılmaz olsun” dedi. Türkmenistan’ın dış politikasındaki ana yapıya değinen İsmayıl, “Türkmenistan dış politikasının temel felsefesi daimi tarafsızlıktır” açıklamasını yaptı.
Değişen dengelerde Türkmenistan’ın dış politikasının temel felsefesi olan daimi tarafsızlık ilkesinin öneminin ortaya çıktığını dile getiren Prof. Dr. Toğrul İsmayıl, “Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık fikrinin üstünden 30 sene geçmesinin ardından barışın önemli hale geldiği dünya sisteminde, bu pozisyonun değeri ortaya çıkmıştır” dedi.
Türkmenistan’ın dış politikasında yer alan daimi tarafsızlık ilkesinin yanında başka etkenlerin de olduğuna dikkat çeken İsmayıl, “Türkmenistan dış politikasında iki temel mesele ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri barış, bir diğeri de güvenlik meselesidir” ifadelerini kullandı. Bu iki meselenin insanlık tarihine denk olduğuna dikkat çeken İsmayıl, Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık ilkesinde bir farkın olduğunu da ifade etti. İsmayıl, “Bahsedilen daimi tarafsızlık anlayışı aktif bir tarafsızlıktır” dedi.
Türk dünyası kapsamında da güvenlik politikalarının artması gerektiğine işaret eden İsmayıl, Türk Devletleri Teşkilatında da bu meselenin gündeme gelmesi gerektiğinin altını çizdi.
Türkmenistan’ın kabul ettiği yeni dış politika konseptine ilişkin açıklama yapan İsmayıl, “18 Şubat 2017 tarihinde kabul edilen dış poltika konseptinde birçok konu başlığı bulunuyor. Bunların arasında çevresel sorunların çözümü, Birleşmiş Milletler ile ortak projeler, merkezi Asya’ya ulaşım ve komşularla yakın ilişkilerin geliştirilmesi var” dedi.
Doç. Dr. Soner Sağlam, Bağımsızlık Sonrasında Türkmen Edebiyatı’nı Anlattı
Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Soner Sağlam, bağımsızlık döneminde Türkmenistan’da edebi ve kültürel anlamda yaşadığı gelişmelere ilişkin bir konuşma gerçekleştirdi. Doç. Dr. Soner Sağlam, Türkmen tarihinin önemli şairi Mahtumkulu Firaki’nin şiirlerinden örneklerle Türkmen edebiyatını anlattı. Sağlam, Ruslar ile Türkmenler arasındaki mücadelenin önemine işaret ederken, “Çarlık Rusya’nın Türkmenlerle mücadelesinde Göktepe savaşları çok önemli bir konumdadır” dedi.
Sovyetler Birliği’nin bölgede kurduğu baskılara açıklık getiren Sağlam, “Sovyetler Birliği kurulduğundan itibaren sanatın bütün kollarını propaganda aracı olarak kullanmıştır.” ifadelerini kullandı.
Türkmen aydınların bu baskılara karşı geldiğini dile getiren Sağlam, “Türk dünyasındaki aydınlardan kimisi reddetti bedelini ödedi kimi de muhacerete gitti” dedi. Eli kanlı Sovyet diktatörü Stalin’in baskılarına da değinen Soner Sağlam, “Türk aydınları Stalin’in ‘repressiya’ denilen Türkçede de ‘kızıl kırgın’ olarak adlandırılan bir süreçle baskılanmıştır” açıklamasını yaptı.
Doç. Dr. Soner Sağlam, bağımsızlığın ardından Türkmen yazarların ve şairlerin yaşananları kimlik oluşturmak için kullandıklarına dikkat çekti.
Doç. Dr. Zülfikar Bayraktar, Türkmenistan ve Türkiye’de Tarımsal Alan ve Tarım Teknolojileri Üzerine Konuştu
Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfikar Bayraktar, Türkiye ile Türkmenistan arasında tarımsal alanda ve dijital tarım teknolojilerine ilişkin bir konuşma yaptı. Doç. Dr. Zülfikar Bayraktar, Türkiye ile Türkmenistan arasında imzalanan Enerji Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine Dair Mutabakat Zaptı’nın önemine dikkat çekti.
Türkmenistan’ın gelişen tarımsal yapısı ve tarım arazilerine ilişkin sunum gerçekleştiren Bayraktar, bu hususta irtibatın kuvvetlendirilmesi gerektiğini dile getirdi. Bayraktar, kurumsal anlamda hem Türkiye’de hem Türkmenistan’da hem de bütün Türk dünyasında dijital bir gelişmenin kaydedilmesi gerektiğine işaret etti.
Dr. Kenan Aslanlı, Türkmenistan’ın Bölgesel Açıdan Önemli Bir Merkez Olduğuna Dikkat Çekti
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Kenan Aslanlı, Türkmenistan’ın doğal gaz rezervleri ve enerji alanındaki önemine dikkat çeken bir sunum gerçekleştirdi. Türkmenistan’ın bölgesel enerji ilişkilerine değinen Aslanlı, rezervlerin istatistiksel açıdan taşıdığı değere ilişkin verileri sundu. Aslanlı, Türkmenistan’ın doğal gaz rezervlerinin yüksek miktarda olduğuna dikkat çekti. Aslanlı, Türkmenistan’ın hem bölgesel hem de dünya bakımından önemli bir doğal gaz enerji ağının merkezi olduğunu vurguladı.
Türkiye-Türkmenistan Dostluk Derneği Onursal Başkanı Selahattin Baysal: Müslüman Olan Oğuz’a Türkmen Denir
Türkiye-Türkmenistan Dostluk Derneği Onursal Başkanı Selahattin Baysal, Türklüğün önemine dikkat çekerken Türkmen halkının milli kimliğine ilişkin bir konuşma yaptı. Baysal, “Müslüman olan Oğuz’a Türkmen denir” ifadelerini kullandı. Türklerin arasındaki ilişkilerden bahseden Baysal, “Kökümüz bir, kanımız bir, dilimiz de bir” dedi.
Katılımcılara Plaket Takdim Edildi
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Millet Kütüphanesi’nde gerçekleşen “Bağımsızlığının 32. Yılında Türkmenistan” başlıklı panelin sonunda katılımcılara plaketleri takdim edildi.
